Ważna jest reakcja materiałów i poszczególnych elementów budowli m.in na wybuch bomby, ostrzał i pożar. A rozpatrując kwestię bezpieczeństwa, należy rozróżnić bezpieczeństwo konstrukcji od bezpieczeństwa użytkowników i wyposażenia budynku.
Wybuch może doprowadzić m.in. do śmierci, urwania kończyn, poparzenia, ślepoty, odmy prężnej1 czy pęknięcia bębenków usznych (barotraumę). Do szkodliwych efektów detonacji materiałów wybuchowych można zaliczyć2: powietrzną falę uderzeniową, drgania parasejsmiczne, hałas, zapylenie, trujące gazy, lokalne oddziaływania termiczne. Jednak najwięcej obrażeń związanych jest z rozrzutem odłamków, głównie szklanych. Powodują one rany cięte i kłute. Odległość rozrzutu uzależniona jest od materiału oraz sposobu umiejscowienia ładunku wybuchowego. Maksymalne odległości rozrzutu pojedynczych odłamków mogą wynosić3:
• 150 m – drewno;
• 350 m – cegła, beton, żelbet, kamień;
• 500 m – metal.
Większy rozrzut nastąpi jeśli ładunek będzie w bliskiej odległości ciał stałych, o dużej gęstości i ulegających zniszczeniu kruchemu, jak kamienne i ceramiczne parapety, balustrady, murki czy niezabezpieczone szyby okienne. Nie bez znaczenia jest siła i kierunek wiatru.
Biorąc powyższe pod uwagę pod znakiem zapytania staje zasadność stosowania na kluczowych budynkach infrastruktury krytycznej elewacji wentylowanych z oblicowanie z cienkiej blachy.
Rozwiązaniem na odłamki szklane jest zastosowanie okien np. ze specjalną folią, która w przypadku pęknięcia szyby utrzymuje wszystkie kawałki razem (podobnie jak to jest w przypadku szyb samochodowych).4
Dochodzimy tutaj do sprzeczności „interesów”. Dla bezpieczeństwa konstrukcji najlepiej aby powietrzna fala uderzeniowa zniszczyła szyby i swobodnie przeszła przez budynek5 (jeśli wybuch nastąpił poza) lub swobodnie wydostała się z budynku (jeśli wybuch nastąpił wewnątrz). W takiej sytuacji, choć zostaną zniszczona stolarka i okładziny, to jest mniejsze ryzyko naruszenia konstrukcji, a tym bardziej zawalenia się budynku.
Pożar może być skutkiem eksplozji, jak i bezpośredniego wzniecenia ognia przez zamachowców. W przypadku pożaru większość osób ginie nie z powodu oparzeń, tylko w wyniku zatrucia dymem. Materiały konstrukcyjne, okładzinowe oraz wyposażenie budynku mogą doprowadzić do zwiększenia zagrożenia w przypadku. Chodzi nie tylko o łatwość wzbudzenia oraz szybkość rozchodzenia się ognia, ale także o zdolność do wytwarzania trujących gazów. Jednym z nich jest cyjanowodór (HCN), który powstaje podczas spalania różnych materiałów syntetycznych.6
.
więcej o podpalaczach na: biokorozja.pl/ludzie
.
Literatura:
1. Czerwiński M., Planowanie działań ratowniczych w sytuacji scenariusza Active Shooter, [w:] Liedel K., Piasecka P., Aleksandrowicz T. (red.), Zamach w Norwegii. Nowy wymiar zagrożenia terroryzmem w Europie, Difin SA, Warszawa 2011
2. Krzewiński R., Rekucki R., Roboty budowlane przy użyciu materiałów wybuchowych, POLCEN Sp. z o.o., Warszawa 2020
3. Kruszka L., Analiza zagrożeń terrorystycznych centralnych obiektów infrastruktury krytycznej, [w:] Łodygowski T., Garstecki A. (red.), Bezpieczeństwo budowli w warunkach zagrożenia terrorystycznego, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2013
4. Faściszewski Ł., Gajewski T., Garbowski T., Sielicki P., Ciśnienie powstające w wyniku eksplozji oraz jego rozkład w czasie i przestrzeni, [w:] Łodygowski T., Garstecki A. (red.), Bezpieczeństwo budowli w warunkach zagrożenia terrorystycznego, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2013
5. Nadolny A., Rozwiązania urbanistyczne i architektoniczne a zagrożenia terrorystyczne, [w:] Łodygowski T., Garstecki A. (red.), Bezpieczeństwo budowli w warunkach zagrożenia terrorystycznego, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2013
6. Czop A., Czop K., Poziom przygotowania wielkopowierzchniowych obiektów handlowych do zamachów terrorystycznych ze szczególnym uwzględnieniem ataków z użyciem broni chemicznej, [w:] Wiśniewska-Paź B., Szostak M., Stelmach J. (red.), Bezpieczeństwo antyterrorystyczne budynków użyteczności publicznej tom 1, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2018